Yatırım Teşvikleri

Türkiye'de yatırım teşvik sistemi, ülkenin ekonomik kalkınmasını hızlandırmak, üretim ve istihdamı artırmak, uluslararası rekabeti güçlendirmek ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla tasarlanmıştır. Sistem, farklı yatırım türleri ve bölgeler için çeşitli teşvik unsurları sunmaktadır.

1. Yatırım Teşvik Sistemi Genel Çerçeve

Teşvik Sistemi Unsurları:

Genel Teşvik Uygulamaları
Bölgesel Teşvik Uygulamaları
Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki
Stratejik Yatırımların Teşviki
Proje Bazlı Teşvik Sistemi

Teşvik Araçları:

KDV İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi İndirimi
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Faiz veya Kâr Payı Desteği
Yatırım Yeri Tahsisi
KDV İadesi

2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları

Amaç: Bölgeler arası gelişmişlik farklarını azaltmak ve bölgesel potansiyelleri harekete geçirmek.

Bölge Sınıflandırması: Türkiye, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine göre 6 bölgeye ayrılmıştır.

Teşvik Unsurları:

1. Bölge (En gelişmiş): Temel teşvikler
6. Bölge (En az gelişmiş): En yüksek teşvik oranları

Önemli Noktalar:

Her bölge için farklı asgari yatırım tutarları belirlenmiştir.
Teşvik süresi ve oranları bölgelere göre değişiklik gösterir.
Bazı sektörler için ek avantajlar sağlanmaktadır.

3. Büyük Ölçekli Yatırımların Teşviki

Amaç: Türkiye'nin uluslararası rekabet gücünü artıracak büyük ölçekli yatırımları teşvik etmek.

Kapsam: Belirli sektörlerde ve belirlenen asgari yatırım tutarlarının üzerindeki yatırımlar.

Teşvik Edilen Sektörler ve Asgari Yatırım Tutarları:

Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri İmalatı: 1 milyar TL
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı: 200 milyon TL
Liman ve Liman Hizmetleri Yatırımları: 200 milyon TL
Motorlu Kara Taşıtları Ana Sanayi Yatırımları: 200 milyon TL
Elektronik Sanayi Yatırımları: 50 milyon TL

Sağlanan Teşvikler: Bölgesel teşviklere ek olarak daha yüksek oranlarda vergi indirimi ve sigorta primi işveren hissesi desteği.

4. Stratejik Yatırımların Teşviki

Amaç: İthalat bağımlılığı yüksek olan ara malı veya ürünlerin üretimini teşvik etmek.

Kriterler:

Asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL
Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması
Yatırımla sağlanacak katma değerin asgari %40 olması
Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değerinin son 1 yıl itibarıyla en az 50 milyon USD olması

Sağlanan Teşvikler:

KDV İstisnası ve Gümrük Vergisi Muafiyeti
Vergi İndirimi (Yatırıma Katkı Oranı: %50)
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği (7 yıl)
Yatırım Yeri Tahsisi
Faiz veya Kâr Payı Desteği
KDV İadesi

5. Proje Bazlı Teşvik Sistemi

Amaç: Türkiye'nin teknoloji, Ar-Ge kapasitesi ve yetkinliğini artıracak, rekabet gücünü ve cari açığını olumlu etkileyecek kritik öneme sahip yatırımları desteklemek.

Kapsam: Bakanlar Kurulu kararıyla belirlenen öncelikli yatırımlar.