Türkiye'de yatırım teşvik sistemi, ülkenin ekonomik kalkınmasını hızlandırmak, üretim ve istihdamı artırmak, uluslararası rekabeti güçlendirmek ve bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla tasarlanmıştır. Bu bölümde, güncel yatırım teşvik mevzuatının ana hatlarını ve yatırımcılara sunduğu fırsatları detaylı olarak inceleyeceğiz.
1. Yatırım Teşvik Sisteminin Genel Çerçevesi
a) Teşvik Sistemi Bileşenleri
- Genel Teşvik Uygulamaları
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Bölgesel Teşvik Uygulamaları
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar ve 2012/1 sayılı Tebliğ
Kaynak: Tebliğ Linki
- Öncelikli Yatırım Konuları
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Kararın 17. maddesi ve sonraki değişiklikler
- Stratejik Yatırımlar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Kararın 8. maddesi ve ilgili tebliğler
- Proje Bazlı Teşvik Sistemi
Mevzuat: 2016/9495 sayılı Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar
Kaynak: Resmi Gazete Linki
Danışmanlık Hizmeti: Yatırım projeniz için en uygun teşvik bileşenlerini belirliyor, ilgili mevzuatı detaylı olarak inceliyor ve başvuru sürecinizde kapsamlı rehberlik sağlıyoruz. Mevzuat değişikliklerini sürekli takip ederek, yatırımınızın en güncel ve avantajlı teşviklerden yararlanmasını sağlıyoruz.
b) Teşvik Araçları
- KDV İstisnası
Mevzuat: 3065 sayılı KDV Kanunu'nun 13/d maddesi ve 2012/3305 sayılı Karar'ın 10. maddesi
- Gümrük Vergisi Muafiyeti
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 9. maddesi
- Vergi İndirimi
Mevzuat: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32/A maddesi ve 2012/3305 sayılı Karar'ın 15. maddesi
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Kurumlar Vergisi Kanunu Sayfası
- Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği
Mevzuat: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun Ek 2. maddesi ve 2012/3305 sayılı Karar'ın 12. maddesi
Kaynak: SGK Mevzuat Sayfası
- Gelir Vergisi Stopajı Desteği
Mevzuat: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun Geçici 80. maddesi ve 2012/3305 sayılı Karar'ın 12. maddesi
Kaynak: Gelir İdaresi Başkanlığı Gelir Vergisi Kanunu Sayfası
- Faiz veya Kâr Payı Desteği
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 11. maddesi
Kaynak: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulamaları Sayfası
- Yatırım Yeri Tahsisi
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 16. maddesi ve 18/6/2009 tarihli ve 5910 sayılı Kanun
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- KDV İadesi
Mevzuat: 3065 sayılı KDV Kanunu'nun 13/d maddesi ve 2012/3305 sayılı Karar'ın 10. maddesi
Danışmanlık Hizmeti: Her bir teşvik aracının yatırımınıza potansiyel etkisini detaylı olarak analiz ediyor, ilgili mevzuatı inceliyor ve optimum fayda sağlamanız için stratejiler geliştiriyoruz. Mevzuat değişikliklerini sürekli takip ederek, yatırımınızın en güncel ve avantajlı teşvik araçlarından yararlanmasını sağlıyoruz. Ayrıca, başvuru süreçlerinde ve gerekli belgelerin hazırlanmasında kapsamlı destek sunuyoruz.
2. Bölgesel Teşvik Uygulamaları
a) Bölge Sınıflandırması
Türkiye, sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeylerine göre 6 bölgeye ayrılmıştır. 1. Bölge en gelişmiş, 6. Bölge ise en az gelişmiş bölgeyi temsil etmektedir.
- 1. ve 2. Bölge: Gelişmiş iller
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar, EK-1 Bölgeler
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- 3. ve 4. Bölge: Orta düzeyde gelişmiş iller
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar, EK-1 Bölgeler ve sonraki değişiklikler
- 5. ve 6. Bölge: Görece az gelişmiş iller
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar, EK-1 Bölgeler ve 2020/3236 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı
Danışmanlık Hizmeti: Yatırım lokasyonunuzun bölgesel avantajlarını detaylı olarak değerlendiriyor, ilgili mevzuatı inceliyor ve en uygun yatırım yerini seçmenizde kapsamlı destek sağlıyoruz. Bölgesel teşvik unsurlarından maksimum fayda sağlamanız için detaylı analizler yapıyor ve stratejiler geliştiriyoruz. Ayrıca, bölgesel teşvik uygulamalarındaki güncel değişiklikleri takip ederek, yatırımınızın en avantajlı koşullardan yararlanmasını sağlıyoruz.
b) Bölgesel Teşvik Unsurları
Bölgelere göre farklılaşan teşvik unsurları şunlardır:
- Vergi İndirimi: Yatırıma katkı oranı %15 ile %55 arasında değişmektedir.
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 15. maddesi ve EK-2 tablosu
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği: 2 yıldan 12 yıla kadar destek süresi
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 12. maddesi ve EK-2 tablosu
- Yatırım Yeri Tahsisi: Tüm bölgelerde uygulanmaktadır.
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 16. maddesi ve 29/6/2001 tarihli ve 4706 sayılı Kanun'un Ek 3 üncü maddesi
- Faiz Desteği: 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde uygulanmaktadır.
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 11. maddesi
Kaynak: Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulamaları Sayfası
Danışmanlık Hizmeti: Bölgesel teşvik unsurlarından maksimum fayda sağlamanız için detaylı analizler yapıyor ve stratejiler geliştiriyoruz. Her bir teşvik unsurunun yatırımınıza potansiyel etkisini hesaplıyor, ilgili mevzuatı inceliyor ve başvuru süreçlerinde rehberlik ediyoruz. Ayrıca, bölgesel teşvik uygulamalarındaki güncel değişiklikleri takip ederek, yatırımınızın en avantajlı koşullardan yararlanmasını sağlıyoruz. Vergi indirimi, sigorta primi desteği, yatırım yeri tahsisi ve faiz desteği gibi unsurların optimal kullanımı için özel stratejiler geliştiriyoruz.
3. Öncelikli Yatırım Konuları
a) Kapsam
Öncelikli yatırım konuları, bulunduğu bölge fark etmeksizin 5. Bölge desteklerinden yararlanabilmektedir. Bazı öncelikli yatırım konuları şunlardır:
- Savunma Sanayi Yatırımları
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (e) bendi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Otomotiv, Uzay veya Savunma Sanayine Yönelik Test Merkezleri
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (f) bendi
- Maden Çıkarımı ve/veya İşlemeye Yönelik Yatırımlar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (ç) bendi
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- Turizme Yönelik Yatırımlar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (ğ) bendi
- Sağlık Turizmi Kapsamında Yaşlı Bakım Merkezi Yatırımları
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (ı) bendi
Danışmanlık Hizmeti: Yatırım projenizin öncelikli yatırım kapsamına girip girmediğini detaylı olarak değerlendiriyor ve bu kapsamdaki avantajlardan maksimum düzeyde yararlanmanızı sağlıyoruz. İlgili mevzuatı inceliyor, başvuru süreçlerinde rehberlik ediyor ve gerekli belgelerin hazırlanmasında destek oluyoruz. Ayrıca, öncelikli yatırım konularındaki güncel değişiklikleri takip ederek, yatırımınızın en avantajlı koşullardan faydalanmasını sağlıyoruz. Sektöre özel teşvik unsurlarının optimal kullanımı için stratejiler geliştiriyoruz ve yatırımınızın 5. Bölge desteklerinden en etkin şekilde yararlanması için kapsamlı danışmanlık hizmeti sunuyoruz.
4. Stratejik Yatırımlar
a) Stratejik Yatırım Kriterleri
- Asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (e) bendi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Yatırım konusu ürünle ilgili yurtiçi toplam üretim kapasitesinin ithalattan az olması
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (f) bendi
- Yatırımla sağlanacak katma değerin asgari %40 olması
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (ç) bendi
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değerinin son 1 yıl itibarıyla en az 50 milyon USD olması
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (ğ) bendi
Danışmanlık Hizmeti: Yatırımınızın stratejik yatırım kapsamına girip girmediğini analiz ediyor ve bu kapsamdaki desteklerden faydalanmanız için rehberlik ediyoruz.
5. Proje Bazlı Teşvik Sistemi
a) Kapsam ve Destekler
Proje Bazlı Teşvik Sistemi, Türkiye'nin teknoloji, Ar-Ge kapasitesi ve yetkinliğini artıracak, rekabet gücünü ve cari açığını olumlu etkileyecek kritik öneme sahip yatırımları desteklemektedir.
- Kurumlar Vergisi İndirimi veya İstisnası
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (a) bendi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Nitelikli Personel Desteği
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (b) bendi
- Sermaye Katkısı
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (c) bendi
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- Enerji Desteği
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (d) bendi
- Altyapı Desteği
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (e) bendi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Kanunlarla getirilen izin, tahsis, ruhsat, lisans ve tesciller ile diğer kısıtlayıcı hükümler için istisna getirilmesi
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 17. maddesi, (f) bendi
Danışmanlık Hizmeti: Proje Bazlı Teşvik Sistemi kapsamında başvuru hazırlama ve değerlendirme sürecinde tam destek sağlıyoruz.
Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi ile İlgili Mevzuat
- Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi
Mevzuat: 2004/1 sayılı Genelge, Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Kamu Taşınmazlarının İdaresi ve Kiralanması
Mevzuat: 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- Kamu Taşınmazlarının Tahsisinde Uygulama Esasları
Mevzuat: 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 75. maddesi
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- 4706 Sayılı Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi ve Kullanımı Hakkında Kanun
Mevzuat: 4706 sayılı Kamu Taşınmazlarının Yatırımlara Tahsisi ve Kullanımı Hakkında Kanun
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
Mevzuat Ekleri ve Kaynakları
- Ek 1: Yatırım Teşvik Uygulamalarında Bölgeler
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 5. maddesi
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Ek 2a: Bölgesel Desteklerden Faydalanabilecek Sektörler
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 6. maddesi, Bölgesel Destekler
- Ek 2b: İllerin Bölgesel Desteklerden Yararlanabilecek Sektörler
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 6. maddesi, Bölgesel Destekler
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
- Ek 3: Büyük Ölçekli Yatırımlar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 10. maddesi, Büyük Ölçekli Yatırımlar
Kaynak: Resmi Gazete Linki
- Ek 4: Teşvik Edinmeyecek veya Teşviki Belirli Şartlara Bağlı Yatırımlar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 15. maddesi, Teşvik Edinmeyecek Yatırımlar
- Ek 5: Demir-Çelik Ürünleri ile İlgili Mevzuat ve Kaynaklar
Mevzuat: 2012/3305 sayılı Karar'ın 12. maddesi, Demir-Çelik Ürünleri
Kaynak: Mevzuat Bilgi Sistemi
Maden İşletme Ruhsatı ve İzni Kapsamında 3213 Sayılı Maden Kanunu
Güncel Maden İşletme Ruhsatı ve İzni
Maden işletme ruhsatı ve izni, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından belirlenen düzenlemeler çerçevesinde verilmekte olup, maden arama ve işletme faaliyetlerinin yasal çerçevede yürütülmesini sağlar. Maden işletme ruhsatı ve izni, aşağıdaki ana başlıkları içerir:
- Ruhsat Başvurusu: Maden işletme ruhsatı almak isteyen işletmelerin, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na başvuru yapmaları gerekmektedir. Başvurular, maden arama ve işletme faaliyetlerinin kapsamını belirleyen çeşitli belgeleri içermelidir.
- İzin ve Onay Süreçleri: Ruhsat başvurusu sonrası gerekli izin ve onay süreçleri tamamlanmalıdır. Bu süreçler, çevresel etki değerlendirme raporları, çevre izinleri ve diğer gerekli izinleri içermektedir.
- Ruhsat Süreleri: Maden işletme ruhsatları belirli sürelerle verilir ve bu süreler sonunda ruhsatın yenilenmesi gerekmektedir.
- Ruhsat Ücretleri: Maden işletme ruhsatı için çeşitli ücretler ödenmesi gerekebilir. Bu ücretler, ruhsatın kapsamına ve süresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
3213 Sayılı Maden Kanunu
3213 sayılı Maden Kanunu, Türkiye'deki maden arama, işletme ve üretim faaliyetlerinin düzenlenmesi ve denetlenmesi amacıyla yürürlüğe konmuş bir yasadır. Bu kanun, maden kaynaklarının etkin ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını sağlamak için gerekli hukuki çerçeveyi sunar.
- Kanunun Kapsamı: 3213 sayılı Maden Kanunu, maden arama ve işletme faaliyetleri, maden ruhsatlarının verilmesi, maden kaynaklarının korunması ve çevresel etki değerlendirme süreçlerini kapsamaktadır.
- Temel Maddeler: Kanun, maden arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, ruhsat süreleri, ruhsatların devri, ruhsat bedelleri, çevresel düzenlemeler ve diğer ilgili konuları düzenlemektedir.
- Kaynak: 3213 Sayılı Maden Kanunu - Mevzuat Bilgi Sistemi
Yerel Birimlerce Teşvik Belgesi Düzenleyebilecek Sektörler ve Kurumlar
Teşvik Belgesi Düzenleme Yetkisi
Yerel birimler, belirli sektörlerdeki yatırımları teşvik etmek amacıyla teşvik belgeleri düzenleyebilir. Bu belgeler, yatırımcıların çeşitli desteklerden faydalanmalarını sağlar. Yerel birimler tarafından teşvik belgesi düzenlenebilecek sektörler ve yetkili kurumlar aşağıda belirtilmiştir:
1. Sektörler
- Sanayi Sektörü: Üretim ve imalat alanındaki yatırımlar, yerel birimler tarafından teşvik edilebilir. Bu kapsamda, gıda, tekstil, otomotiv, makine ve ekipman üretimi gibi sektörler yer alır.
- Teknoloji ve Ar-Ge: Teknoloji ve Ar-Ge yatırımları, yerel birimler tarafından teşvik edilen bir diğer sektördür. Yazılım geliştirme, yüksek teknoloji ürünleri ve inovasyon projeleri bu alanda değerlendirilir.
- Turizm Sektörü: Yerel turizm yatırımları, konaklama, restoran, eğlence ve kültürel etkinlikler gibi alanlarda teşvik edilebilir.
- Enerji ve Çevre: Yenilenebilir enerji projeleri, enerji verimliliği ve çevre dostu yatırımlar da yerel birimlerce teşvik edilebilir.
- Sağlık ve Eğitim: Sağlık tesisleri ve eğitim kurumları için yapılan yatırımlar, yerel teşvik programları kapsamında desteklenebilir.
2. Yetkili Kurumlar
- Belediyeler: Yerel belediyeler, kendi bölgelerindeki sanayi ve ticaret yatırımlarına yönelik teşvik belgeleri düzenleyebilirler. Belediyeler, bölgesel kalkınmayı destekleyen projelere öncelik verebilirler.
- Valilikler: Valilikler, il genelindeki teşvik belgelerinin düzenlenmesi ve denetlenmesinde yetkili olabilirler. Yatırım projelerinin yerel ekonomik gelişime katkısını değerlendirebilirler.
- Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlükleri: İl bazında sanayi ve teknoloji yatırımlarını destekleyen teşvik belgeleri düzenleyen kurumlar arasında yer alır. Yatırım projelerinin teknik ve mali uygunluğunu değerlendirirler.
- Ekonomi Bakanlığı İl Müdürlükleri: Ekonomi Bakanlığı'nın il müdürlükleri, yerel yatırım projeleri için teşvik belgeleri düzenleme yetkisine sahip olabilirler. Yatırımların ekonomik faydalarını analiz ederler.
Güncel yatırım teşvik mevzuatı, yatırımcılara geniş bir yelpazede destek ve avantajlar sunmaktadır. Ancak, bu karmaşık sistem içinde doğru adımları atmak ve maksimum faydayı sağlamak için profesyonel danışmanlık hizmeti almak kritik önem taşımaktadır. Firmamız, yatırım projenizin her aşamasında, en uygun teşvik mekanizmalarını belirlemeniz, başvuru süreçlerini yönetmeniz ve bu destekleri etkin bir şekilde kullanmanız için yanınızda yer almaktadır. Yatırım teşvikleri hakkında daha detaylı bilgi almak veya projeniz için özel bir değerlendirme yapmak için lütfen bizimle iletişime geçin.